Om een goed fokbeleid te hanteren staat er één ding centraal: een goede en complete registratie. Sinds afgelopen ALV heeft het huidige bestuur het op orde brengen van het registratiesysteem als topprioriteit gekozen en hier zijn ze samen met de SZH hard mee aan de slag gegaan. Het was tijd voor verandering!
De Bonte Bentheimer is een Nederlands zeldzaam huisdierras, dat betekent dat het erg belangrijk is dat elke Bonte Bentheimer wordt geregistreerd. Waarom eigenlijk? Wanneer de gegevens van een Bonte Bentheimer bekend zijn, onder andere waar deze wordt gehouden en welke ouderdieren hij heeft, zijn de verervingsgegevens een stuk betrouwbaarder. Met een goed geordend stamboek is het mogelijk om een goed fokbeleid op te stellen en wordt het steeds beter mogelijk om een ras te behouden.
Wat is de reden van deze vernieuwing?
Al een tijd worstelt de vereniging met een afnemend aantal aanmeldingen en registraties voor het stamboek. Om deze reden heeft het bestuur besloten om de hulp in te schakelen van Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH). Namens de SZH is er een groep studenten van Wageningen Universiteit aan de slag gegaan met een enquête en het interviewen van leden en niet-leden van de vereniging ter inventarisatie naar ervaring met de huidige registratie, motivaties over wel of niet registreren, en inventarisatie naar wensen in verbeteren van de registratie. Belangrijke punten die naar voren kwamen bij dit onderzoek waren de moeilijkheidsgraad van het registreren en dat het veel tijd in beslag nam. Echter wat ook vaak naar voren kwam was de gedeelde liefde voor de Bonte Bentheimer en de wens om het ras in stand te houden. Het belangrijkste vraagstuk dat dan overblijft: hoe maak je het dierhouders en de stamboekbeheerder zo makkelijk mogelijk om dieren te registreren?
Wat is er aangepast?
Vanaf april 2019 is er een stagiaire van de SZH, Anne Bus, aan de slag gegaan om het stamboek van de Bonte Bentheimer weer op te frissen en gebruiksvriendelijker te maken. Om het registreren zo makkelijk mogelijk te maken is de pagina ‘Stamboek en fokkerij’ op de website aangepast en is het nu mogelijk om gegevens en veranderingen met betrekking tot uw varken door te geven met drie online formulieren. Met het formulier ‘Geboortemelding’ geeft u aan dat er biggen geboren zijn en hoe de dekking is verlopen; met het formulier ‘Volwassen dier aanmelden’ meldt u een volwassen Bonte Bentheimer aan dat nog niet geregistreerd staat in het stamboek; en met het formulier ‘Mutatiemelding’ geeft u gemakkelijk een verandering met betrekking tot uw varken door, zoals een verkoop of een verloren oormerk.
Naast de aanpassingen op de website is het Bonte Bentheimer stamboek in ZooEasy een stuk overzichtelijker gemaakt. Met een nieuw kleurtje en duidelijke kopjes per onderwerp wordt het voor u makkelijker om de gegevens in te zien. Een nieuwe toevoeging is de mogelijkheid om een stamboekcertificaat van uw varken te downloaden, ga hiervoor naar de gegevens van uw varken en vervolgens naar het tabblad ‘Verslagen’. Op dit certificaat staan de basisgegevens van uw varken, inclusief inteeltpercentage en stamboom.
Hoe ziet het stamboek er nu uit?
Elke Bonte Bentheimer krijgt vanaf nu een eigen uniek registratienummer, dit nummer is opgebouwd uit land van herkomst, UBN, geboortejaar en volgnummer. Dit registratienummer wordt uitgegeven door de stamboekbeheerder en is de leidraad voor het stamboek. Het stamboek is tegenwoordig opgebouwd volgens de nieuwe EU-richtlijnen voor de fokkerij, dit houdt in dat er een hoofd- en een aanvullende sectie aanwezig is. Met de aanvullende sectie wordt het mogelijk gemaakt om Bonte Bentheimers uit een kruising of zonder afstammingsgegevens toch in het stamboek te zetten. Alle geregistreerde Bonte Bentheimers zijn te vinden in het stamboek, met in de opmerkingen of deze in de hoofd- of in de aanvullende sectie zit.
Wat moeten leden zelf uitvoeren?
U geeft via de online formulieren alle gegevens en wijzigingen met betrekking tot uw varkens door. Wanneer er een formulier is ingevuld krijgt de stamboekbeheerder hier een melding van en gaat hier vervolgens mee aan de slag. U ontvangt als lid van de Verenging het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken een lezersaccount van ZooEasy om de mogelijkheid te hebben om het stamboek in te zien, hier kunt u zelf geen dingen meer in aanpassen. Proefdekkingen en verwantschapsberekeningen blijven met een lezersaccount nog beschikbaar om zelf uit te voeren. Wanneer u een fout in uw gegevens tegenkomt vragen wij u om dit te melden aan stamboek@bontebentheimer.nl.
Hoop voor de toekomst
Met de aanpassingen die uitgevoerd zijn is er hoop voor de toekomst van het Bonte Bentheimer stamboek en hiermee ook hoop voor het ras. Wanneer het stamboek op orde is, geeft dit de mogelijkheid om de Bonte Bentheimer uiteindelijk ook aan te melden voor het paraplubestand. Met het paraplubestand is het voor de overheid bekend waar zeldzame rassen verblijven en zijn er mogelijkheden op het krijgen van dierpremies en om uitzonderingen te maken bij ruimen. Lees meer over het paraplubestand op de website van de SZH.