Stamboek en fokkerij

Gegevens doorgeven | ZooEasy | Identificatie | Fokkerij | Dekberen | KI | Fokdoelen | Inteelt | Gedragstesten

Natuurlijk wilt u ook uw dieren in het stamboek!

Waarom is registreren zo belangrijk?

De Bonte Bentheimer is een Nederlands zeldzaam huisdierras, wat betekent dat elk dier van belang is voor de fokkerij. Met deze website en ZooEasy proberen we de Bonte Bentheimers op de kaart en in het stamboek te krijgen. Wanneer bekend is waar Bonte Bentheimers gehouden worden en welke erfelijke eigenschappen deze bezitten, kan er rekening mee worden gehouden in het fokbeleid. Kortom, door te registreren draagt u bij aan het toekomstperspectief van de Bonte Bentheimer.

Registreren: hoe doet u dat?

  1. Meld u aan bij de vereniging
  2. Meld uw volwassen dier of doe een geboortemelding
  3. Het stamboekbeheer gaat voor u aan de slag
  4. Controleer in ZooEasy of alle gegevens goed doorgekomen zijn

De Vereniging het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken is verantwoordelijk voor het bijhouden van het stamboek van de Bonte Bentheimer. Door u aan te melden als lid van de vereniging wordt het mogelijk om uw dieren in het stamboek te laten registreren. Met behulp van online formulieren wordt het nu nog makkelijker om uw dieren te laten registreren. U vult de formulieren in en het stamboekbeheer zal ervoor zorgen dat de dieren te vinden zijn in ZooEasy.

Volgorde waarop u de varkens registreert

Lees het volledige document over de Stamboekregistratie van de Bonte Bentheimer

Hoe moet ik gegevens doorgeven?

Via de online formulieren kunnen alle wijzigingen over uw Bonte Bentheimers worden doorgegeven. U hoeft alleen het formulier in te vullen en het stamboekbeheer zorgt ervoor dat de gegevens goed ingevoerd worden.

Zijn er andere vragen die u wilt bespreken met het stamboekbeheer? Mail naar stamboek@bontebentheimer.nl

ZooEasy

Wanneer u zich aanmeldt als lid bij de vereniging ontvangt u van het stamboekbeheer een lezersaccount van ZooEasy. ZooEasy is een online stamboekadministratie waar de Nederlandse Bonte Bentheimers worden geregistreerd. Dagelijks worden back-ups gemaakt en het stamboek wordt beschermd tegen oneigenlijk gebruik. Met het lezersaccount kunt u alle gegevens inzien, zoals dieren, stambomen, inteelt-percentages en de ledenlijst. Tevens kunt u via een proef-dekking de verwantschap tussen zeug en beer berekenen, en het inteeltpercentage van de fictieve nakomeling hieruit.

Om u enigszins op weg te helpen kunt u de ondersteuning op de website van ZooEasy raadplegen. Heeft u andere vragen over ZooEasy? Mail naar stamboek@bontebentheimer.nl

Identificatie

De meeste gegevens kunnen via de online formulieren worden doorgegeven. Het registratienummer en de status van uw Bonte Bentheimer worden toegekend door het stamboekbeheer.

Voor de volledige uitleg over de identificatie van uw Bonte Bentheimer zie Stamboekregistratie van de Bonte Bentheimer.

Registreren: welke informatie is nodig?

Fokkerij

Fokkerijadvies

Studenten van de HAS in Den Bosch hebben onderzoek gedaan naar het fokken met kleine populaties. Naar aanleiding van dit onderzoek geven ze het advies om te werken met een roulatie systeem van nakomelingen. Hieronder wordt uitgelegd hoe dit werkt.

Het volledige rapport van de studenten van de HAS vindt u hier: Rapport HAS

Dekberenkeuze

Om inteelt te voorkomen is het belangrijk een dekking altijd vooraf te checken. Deelnemers aan het stamboek kunnen voordat ze daadwerkelijk gaan dekken een proefdekking uitvoeren in het stamboek om het inteeltpercentage te bepalen. Dit mag niet hoger zijn dan 3%. Om de berekening uit te voeren moet de beer wel opgenomen zijn in het Nederlandse stamboek.

KI

Tijdens de Ledendag – 3de Symposium 2012 is onder andere KI en voortplanting besproken. Anton Oudenampsen van VarkensKI Nederland heeft een presentatie over Varkens KI Nederland gegeven en het herkenning van berigheid bij de zeug. Hij verteld ook over Berenlucht sprayen. Dit kan zijn Boarmate, Boarsmellie of Eberspray, het is berengeur spray. Het is een zeer sterke, indringende en langdurig afgevende berengeur. Het stimuleert begin oestrus bij zeugen en zeker ook bij gelten. Het stimuleert ook de seksuele reactie tijdens bevruchting. Bij Gelten(een jonge zeug die nog geen worp heeft gehad) kan de berigheid al beginnen vanaf 5 maanden. Na een aantal keren berigheid kan de berigheid verminderen. Bij sommige gelten kan de berigheid helemaal verdwijnen. De berigheid komt pas als de gelt weer een beer ruikt. Door de gelt bij een beer te zetten of berenspray te gebruiken kan de gelt weer berig worden.

Een deel van de presentatie van Anton Oudenampsen ging over het gebruik van sperma van de KI. Momenteel is er helaas geen KI-sperma van de Bonte Bentheimer beschikbaar. Dit is erg jammer omdat onze leden daardoor gedwongen worden met varkens “heen en weer te rijden” om het ras in stand te houden. Ook kiezen sommige leden er voor om KI-sperma van andere rassen te gebruiken, waardoor de raszuiverheid van de Bonte Bentheimer onder druk komt te staan.

Fokdoelen

Om de raskenmerken van Bonte Bentheimer varken te behouden en de populatie te laten groeien, is het van belang een duidelijke richting te geven aan de fokkerij en doelen te bepalen. Met het vaststellen van een algemeen fokdoel en daaruit voortvloeiende subdoelen, is dit mogelijk. De fokdoelen zijn zo opgesteld, dat is aangegeven waaraan een dier moet voldoen om ermee te mogen fokken. Minimale en maximale waarden in de subfokdoelen geven dan aan of het dier geschikt is voor het produceren van nakomelingen. De subfokdoelen zijn specifiek en meetbaar. Voor kenmerken die moeilijk meetbaar zijn, zijn er richtlijnen opgesteld in plaats van fokdoelen. Voor het Bonte Bentheimer varken is het behoud van het ras en het vergroten van de populatie het belangrijkste doel. Op grond hiervan worden er geen raszuivere dieren uitgesloten van inschrijving in het stamboek. Wij adviseren wel om de subfokdoelen te meten en te registeren om zo de raskenmerken te behouden.

Inteelt

Bij het fokken met kleine populaties is er een risico op inteelt. Inteelt ontstaat wanneer gefokt wordt met dieren die genetisch sterk aan elkaar verwant zijn. Bij inteelt ontstaat er een ernstig risico op erfelijke gebreken. Fokken met dieren met een erfelijk gebrek in een kleine populatie (met een grote inteelttoename), brengt een groot risico met zich mee: uiteindelijk dragen alle dieren uit de populatie de aanleg voor een erfelijk gebrek bij zich. Het gebrek is er dan niet meer uit te fokken en er zullen steeds meer dieren zijn waarbij het gebrek ook tot uiting komt. Fokkers die aangesloten zijn bij het stamboek hebben de mogelijkheid om zelf online inteelt berekeningen uit te voeren met alle mogelijke Bonte Bentheimers die in het Nederlandse stamboek staan ingeschreven. Het stamboek hanteert de norm dat de inteelt minder dan 3% moet zijn om veilig te kunnen fokken. Helaas heeft het stamboek nog geen foto’s of illustraties van inteelt voorbeelden kunnen achterhalen. Wanneer U beeldmateriaal heeft van typische inteelt gevallen dan vragen wij U dit te sturen naar het stamboek, zodat wij dit op de website kunnen zetten zodat andere fokkers hiervan kunnen leren.

De bekende erfelijke gebreken zijn:

Gedragstesten

Gedragstesten voor beoordeling karakter

Er zijn drie testen geschikt voor gebruik bij Bonte Bentheimers: de rugtest, de personentest en de vreemde objecten test. Er is een onderlinge correlatie tussen de uitkomsten van deze testen en de schuwheid, angst en nieuwsgierigheid van een dier. Hoe groot de onderlinge correlatie is, is echter niet bekend.

Het is het beste om de testen zonder de moederzeug erbij uit te voeren. Het gedrag van de zeug, kan namelijk invloed hebben op het gedrag van de biggen. De testen kunnen op een latere leeftijd nogmaals uitgevoerd worden om te kijken hoe het gedrag zich heeft ontwikkeld.